آناتومی مو

آناتومی موی سر

موی سر از ساختارهای پیچیده‌ای تشکیل شده است که هم در سطح پوست و هم در زیر آن قرار دارند. در ادامه به بخش‌های اصلی آناتومی موی سر اشاره می‌شود:

آناتومی ساقه مو (Hair Shaft)

– بخشی از مو که خارج از پوست قرار دارد و قابل مشاهده است.
– از سه لایه تشکیل شده است:
– کوتیکول (Cuticle): لایه بیرونی و محافظ مو که از سلول‌های شاخی شده تشکیل شده است.
– کورتکس (Cortex): لایه میانی که حاوی پروتئین‌های کراتین و رنگدانه‌های ملانین است و به مو استحکام و رنگ می‌دهد.
– مدولا (Medulla): لایه داخلی که در موهای ضخیم‌تر وجود دارد و نقش آن کاملاً مشخص نیست.

آناتومی فولیکول مو (Hair Follicle)

– ساختاری لوله‌ای شکل در زیر پوست که مو در آن رشد می‌کند.
– شامل بخش‌های زیر است:
– پاپیلای درمی (Dermal Papilla): بخش پایینی فولیکول که حاوی رگ‌های خونی است و مواد مغذی را به مو می‌رساند.
– ماتریکس مو (Hair Matrix): سلول‌های فعال در پایه فولیکول که تقسیم می‌شوند و باعث رشد مو می‌شوند.
– بولب مو (Hair Bulb): بخش پایینی فولیکول که پاپیلا و ماتریکس را در بر می‌گیرد.

غدد سبابه (Sebaceous Glands)

– غده‌های کوچکی که به فولیکول مو متصل هستند.
– چربی (سبوم) تولید می‌کنند که مو و پوست را نرم و مرطوب نگه می‌دارد.

عضله راست‌کننده مو (Arrector Pili Muscle)

– عضله کوچکی که به فولیکول مو متصل است.
– در پاسخ به سرما یا ترس منقبض می‌شود و باعث ایجاد “پیلواریکشن” (سیخ شدن موها) می‌شود.

آناتومی ریشه مو (Hair Root)

– بخشی از مو که در داخل فولیکول قرار دارد و به پوست متصل است.
– رشد مو از این ناحیه آغاز می‌شود.

آناتومی پوست سر (Scalp)

– پوست سر از لایه‌های مختلفی تشکیل شده است که شامل اپیدرم، درم و هیپودرم است.
– فولیکول‌های مو در لایه درم قرار دارند.

فرآیند رشد مو

موی سر در سه مرحله رشد می‌کند:
۱. آناژن (Anagen): مرحله فعال رشد مو که ۲ تا ۷ سال طول می‌کشد.
۲. کاتاژن (Catagen): مرحله انتقالی که حدود ۲ هفته طول می‌کشد و رشد مو متوقف می‌شود.
۳. تلوژن (Telogen): مرحله استراحت که حدود ۳ ماه طول می‌کشد و مو می ریزد.

غشای فولیکول مو (Follicular Membrane) به ساختارهایی اشاره دارد که اطراف فولیکول مو را احاطه کرده و نقش محافظتی، تغذیه‌ای و تنظیمی در رشد مو ایفا می‌کنند. این غشاها یا لایه‌ها بخشی از آناتومی پیچیده فولیکول مو هستند و شامل اجزای زیر می‌شوند:

۱. غشای پایه (Basement Membrane)
– یک لایه نازک و غیرسلولی است که بین اپیتلیوم فولیکول مو و درم (لایه میانی پوست) قرار دارد.
– نقش آن:
– حمایت ساختاری از سلول‌های فولیکول.
– تسهیل تبادل مواد مغذی و سیگنال‌های شیمیایی بین سلول‌ها.
– جداسازی فولیکول مو از بافت اطراف.

۲. غلاف ریشه بیرونی (Outer Root Sheath)
– لایه بیرونی فولیکول مو که از سلول‌های اپیتلیال تشکیل شده است.
– این لایه:
– به لایه اپیدرم پوست متصل می‌شود.
– از فولیکول مو در برابر آسیب‌های مکانیکی محافظت می‌کند.

۳. غلاف ریشه داخلی (Inner Root Sheath)
– لایه داخلی‌تر که مستقیماً اطراف ساقه مو را می‌پوشاند.
– شامل سه بخش است:
– لایه هنله (Henle’s Layer)
– لایه هاکسلی (Huxley’s Layer)
– لایه کوتیکول داخلی
– نقش آن:
– شکل‌دهی به ساختار مو در حین رشد.
– محافظت از ساقه مو در مراحل اولیه رشد.

۴. غلاف بافت همبند (Connective Tissue Sheath)
– لایه خارجی فولیکول مو که از بافت همبند (کلاژن و فیبرهای الاستیک) تشکیل شده است.
– این لایه:
– فولیکول مو را به پوست متصل می‌کند.
– حاوی عروق خونی و اعصاب است که مواد مغذی را به فولیکول می‌رسانند.

۵. پاپیلای درمی (Dermal Papilla)
– بخشی از غشای فولیکول که در انتهای فولیکول مو قرار دارد.
– حاوی رگ‌های خونی و سلول‌های سیگنال‌دهنده است که:
– مواد مغذی را به سلول‌های ماتریکس مو می‌رساند.
– چرخه رشد مو را تنظیم می‌کند.

نقش غشای فولیکول در سلامت مو

– محافظت: لایه‌های غشایی از فولیکول در برابر آسیب‌های فیزیکی و شیمیایی محافظت می‌کنند.
– تغذیه: انتقال مواد مغذی و اکسیژن از طریق عروق خونی موجود در غلاف بافت همبند.
– رشد مو: پاپیلای درمی و ماتریکس مو با همکاری یکدیگر سلول‌های جدید مو را تولید می‌کنند.
– تنظیم چرخه مو: سیگنال‌های هورمونی و مولکولی از طریق این غشاها به فولیکول منتقل می‌شوند.

اختلالات مرتبط با غشای فولیکول

– آلوپسی (ریزش مو): آسیب به غشای فولیکول می‌تواند منجر به توقف رشد مو شود.
– فولیکولیت: التهاب فولیکول مو ناشی از عفونت یا تحریک شیمیایی.
– کیست مویی: تشکیل کیست در اطراف فولیکول مو به دلیل انسداد غدد سبابه.

مشاوره در رابطه با سلامت مو

جهت دریافت مشاوره با ما تماس بگیرید.